Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Süber Dikici, beyin sağlığı ile beslenme arasındaki ilişkiyi ele aldı. Özellikle beynin ön kısmında yer alan ‘prefrontal korteks’in, yaşlanmayla birlikte ilk yıpranan ve fonksiyon kaybına uğrayan bölge olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Dikici, “Bu bölge, düşünsel davranışlarımızı kontrol etme görevine sahiptir. Yaşlı bireylerde gelişen bilişsel sorunların başında, düşüncelerin birbirine karışması ve takip edilememesi gelmektedir. Bu durum, prefrontal korteksteki hasarlarla ilişkilidir.” şeklinde bilgi verdi.
YAŞLILIĞA BAĞLI ZİHİNSEL GERİLEMENİN NEDENLERİ NELERDİR?
Yaşlanmaya bağlı zihinsel gerilemenin önemli bir başka faktörünün, sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan miyelin kılıfı ile ilişkili olduğunu belirten Doç. Dr. Dikici, “Miyelin yalıtımının azalması, yanlış nöronsal ateşlemelere ve elektriksel sinyal bozukluklarına yol açar. Sonuç olarak, yaş ilerledikçe düşüncelerin iletimi yavaşlar. Ayrıca, sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar bu süreci hızlandırmaktadır. Prefrontal korteks, bu sorunların en çok yaşandığı bölgelerden biridir.” diye ekledi.
“YAŞLANDIKÇA ZİHİNSEL ZORLUKLAR ARTABİLİR”
Doç. Dr. Dikici, yaşlanmanın beraberinde getirdiği zihinsel zorlukların çok çeşitli nedenleri olduğunu belirtti. “Örneğin Alzheimer hastalığına bağlı amiloid plakların birikimi veya damar sertliği nedeniyle yeterince kan akışı olmaması beyin sağlığımızı tehlikeye atabilir. Bunun yanı sıra nörokimyasal maddelerin üretimindeki düşüşler de işlevselliğimizi etkiler. Dopamin seviyeleri her 10 yılda yaklaşık %10 oranında azalmaktadır. Yaşlandıkça serotonin ve diğer nörotropik bileşenlerin seviyeleri de düşer.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
“BİLİNÇLİ YAŞAM TARZI BEYNİ KORUYOR”
Beyin hastalıklarından korunmak amacıyla hayatın çeşitlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Dikici, “Beyni yoran en büyük faktör monotonluktur. Rutin davranışlardan uzak durulmalı ve bol oksijen sağlanmalıdır. Unutulmamalıdır ki, beyimiz vücudun %2’sini oluşturmasına rağmen, aldığı oksijenin %25’ini tüketir. Oksijensiz kalması halinde ilk olarak etkilenen organ beyin olur.” ifadelerini kullandı.
“BİTTER ÇİKOLATA STRESİ AZALTIR”
Bitter çikolatanın beyin sağlığına olan katkılarına dikkat çeken Doç. Dr. Dikici, “Bitter çikolata, flavonoidler, kafein ve teobromin gibi bileşenler içerir. Bu bileşenler sayesinde beyin sağlığı desteklenir. Antioksidanlar, beyin hücrelerini oksidatif stresten korumakta etkilidir. Kafein ise enerji ve uyanıklığı artırarak kısa süreli zihinsel performansı yükseltir.” şeklinde yorumda bulundu.
“BALIK, BEYNİN DOSTUDUR”
Beslenmenin beyin sağlığı üzerindeki önemine dikkat çeken Doç. Dr. Dikici, “Balık, beyin dostu bir gıda olarak bilinir. Balık yağı, vücudun miyelin üretimi için ihtiyaç duyduğu Omega-3 yağ asitlerini sağlar. Özellikle somon, alabalık ve sardalya gibi yağlı balıkların tercih edilmesi gerektiğini belirtmek isterim.” dedi. Ayrıca yaban mersininin de beyin sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğuna dikkat çekti.
SEBZE TÜKETMENİN GÜCÜ
Yeşil yapraklı sebzelerin zengin folik asit içeriği ile beyin fonksiyonlarını desteklediğini vurgulayan Doç. Dr. Dikici, “K vitamini içeren bu sebzeler, sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlayarak beyin hücrelerini korur. Demir ve magnezyum ise zihinsel uyanıklığı artırır. Düzenli sebze tüketimi, beyin sağlığını koruma açısından oldukça etkilidir.” şeklinde bilgi verdi.
“CEVIZ VE FAYDALARI”
Cevizin içerdiği Omega-3 yağ asitlerinin beyindeki işlevselliği artırdığına değinen Doç. Dr. Dikici, “Ceviz, beyin hücrelerinin yapısını korurken, sinir iletimini de destekler. Ayrıca, hücreleri oksidatif stresten koruyarak bilişsel gerilemeyi yavaşlatır. Alzheimer gibi hastalıklara karşı da koruyucu bir etki sağlar.” dedi.
“KABAK ÇEKİRDEĞİ UNUTKANLIĞA İYİ GELİR”
Magnezyum açısından zengin kabak çekirdeğinin, sinir hücreleri iletiminde önemli bir rol oynadığını dile getiren Doç. Dr. Dikici, “Stres ve anksiyetenin azaltılmasına yardımcı olur. Çinko ve demir içeriği sayesinde bilişsel gerilemenin önüne geçebilir. Ayrıca, kolin açısından zengin yumurtanın da hafıza ve öğrenim becerilerine katkısı oldukça büyüktür. Turunçgillerin içeriğindeki C vitamini, serbest radikallere karşı koruma sağlar.” bilgilendirmesinde bulundu.
“RİSK FAKTÖRLERİNİN KONTROLÜ ÖNEMLİ”
Beyin sağlığını korumak için yeterli fiziksel aktivite, sağlıklı uyku ve temiz hava ile dengeli beslenmenin çok önemli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Dikici, “Kan basıncı, kan şekeri, lipidler ve kilo gibi risk faktörlerinin tespit edilmesi ve kontrol altına alınması gerekmektedir.” diyerek sözlerini tamamladı.
(DHA)
