Kocaeli’nin Körfez ilçesinde tavuk döner tüketimi sonrasında 648 kişi zehirlenerek hastaneye kaldırıldı. İşletmenin geçici olarak kapatıldığı bildirildi ve bu durum, vatandaşlar arasında ‘döner’ konusunda kaygı yarattı. Ucuz fiyatı nedeniyle sıklıkla tercih edilen tavuk döner, sağlık açısından ciddi riskler taşıdığı belirtiliyor. Uzmanlar, dönerin üzerine ‘takviye’ adı altında eklenen çiğ etin tehlikeli olabileceğini vurguluyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk parçaları bazen çamaşır suyu ile beyazlatılıyor” ifadelerini kullandı.
Kocaeli’de yaşanan tavuk döner zehirlenmesi vakası, 600’den fazla kişinin hastaneye kaldırılmasıyla birlikte gıda güvenliği ile ilgili ciddi endişeleri de beraberinde getirdi. Ucuz ve lezzetli bir seçenek olarak sıkça tercih edilen tavuk dönerin tüketiminde dikkatli olunması gerektiği ifade ediliyor. Ntv.com.tr’ye açıklama yapan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral, tavuk dönerin hazırlanmasıyla ilgili olarak “Öldürmeye teşebbüs” ifadesini kullandı. Peki, bu zehirlenmenin sonuçları ve belirtileri neler? İşte ayrıntılar…
Merdiven altı, güvenilirliği sorgulanır tavukların kullanıldığı dönerlerin zararları hakkında uyarılarda bulunan Prof. Dr. Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde yenmesi, bakterilerin hızla çoğalmasına neden olmakta ve genel olarak Salmonella gibi bakteriyel enfeksiyon riskini artırmaktadır” dedi.
ENFEKSİYONLARLA İLGİLİ RİSKLER
Tavuk döner zehirlenmesi, yeterli bir şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu gelişen bir gıda zehirlenmesi türüdür. Prof. Dr. Göral, bu durumun özellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonlarla sıkça ilişkilendirildiğini belirtti. Uygun saklama koşullarının ve hijyenin eksikliği de bu tür zehirlenmelere yol açabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler, çocuklar, yaşlılar, hamileler ve kronik hastalığı bulunan kişilerde bu tür vakalar daha yaygındır. Hamile kadınların tavuk zehirlenmesi riski daha yüksektir; bu durum hem anne hem de bebek sağlığı açısından tehlike oluşturabilir. Bu nedenle, hamilelik döneminde tavuk tüketirken ekstra dikkat gösterilmesi gerektiği vurgulandı.
TAVUK ETİKİ KOLAY BOZULUYOR
Tavuk etinin hızlı bir şekilde bozulabilen bir gıda olması, tavuk dönerin de kolayca gıda zehirlenmesine neden olabileceğini göstermektedir. Uzmanlar, güvenirliği şüpheli tavukların kullanıldığı yerlerde tavuk döner tüketilmemesi gerektiğini vurguluyor.
“TAVUK BAYAT YA DA HİJYENİK KOŞULLARDA PİŞMEMİŞ”
Prof. Dr. Göral, “Tavuk etinin çiğ ya da az pişmiş halde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde kalmasına yol açmaktadır. Ayrıca, uygun olmayan saklama koşullarında (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalır” şeklinde uyarılarda bulundu.
Tavuk zehirlenmesi tanısı, hastanın belirtilerinin yanı sıra öyküsü ve laboratuvar testleriyle koyulur. Doktor, hastanın yediği gıdaların yanı sıra belirtilerin ne zaman başladığını ve mevcut sağlık durumunu sorgular. Tavuk veya çiğ gıda tüketimi geçmişinin varlığı önem taşımaktadır. Toplu gıda zehirlenmesi durumunda, yenen gıdanın bayat veya hijyenik olmadığı düşünülmektedir.
“HER YERDE TAVUK DÖNER YENİLMEMELİ”
Prof. Dr. Göral, tavuk dönerin her yerde tüketilmemesi gerektiğini belirtmektedir. Önceki pişirimden kalan tavuk döner parçalarıyla, yeni pişirilecek tavuk dönerin bir arada kullanılması durumunda zehirlenme riski artmaktadır.
Ayrıca, “Tavuk zehirlenmesi, doğru hazırlık, pişirme ve saklama yöntemleriyle neredeyse tamamen önlenebilir. Pişirme süresinde iç sıcaklık kontrolü ihmal edilmemelidir. Tavuk etinin iç sıcaklığı en az 75°C olmalıdır ve tavuk parçalarının eşit şekilde pişirilmesine özen gösterilmelidir. Önceki pişirimden kalan parçalar, yeni pişirilenlerin arasına katılmamalıdır” diye ekledi.
“ÇAMAŞIR SUYUYLA BEYAZLATILIYOR”
Kokuşmuş ve çöpe atılacak durumda olan tavuk parçalarının tavuk döner yapımında kullanıldığına dikkat çeken Dr. Göral, “Bu tür tavuk parçaları bazen çamaşır suyu ile beyazlatılıyor. Bu yöntem kesinlikle sağlık için büyük bir tehdittir” ifadelerini kullandı.
‘ÖLDÜRMEYE TEŞEBBÜS’
Dr. Göral, bu durumun insan sağlığıyla oynandığına dikkat çekerek bunun “resmen öldürmeye teşebbüs” benzeri bir durum olduğunu vurguladı. Böyle işletmelerin düzenli olarak belediye ve sağlık kuruluşları tarafından denetlenmesi gerektiğini ifade etti. Bu nedenle, güvenilir tavuk ürünleri için markalaşmış yerlerin tercih edilmesi gerektiğini belirtti.
DÖNER İLE SERVİS EDİLEN YEŞİLLİKLERDE RİSK
Prof. Dr. Göral, döner yanında servis edilen yeşillik ve salatanın da hijyenik olmasının gerektiğine işaret etti. “Temiz olmayan salatalar bağırsak enfeksiyonuna yol açabilir. İçeceklerin, ayran ve suyun da temiz olmasına dikkat edilmelidir” dedi.
Tavuk ve tavuk dönerzehirlenme nedenleri;
- Bakteriyel enfeksiyonlar, bakteriyel bulaş
- Tavuğun çiğ ya da az pişmiş olması
- Uygun saklama koşullarının sağlanmaması
- Çapraz bulaşma
GIDA ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ
- Mide bulantısı
- Kusma
- Sulu ishal (kanlı olabilen)
- Midede kramp ve şiddetli karın ağrısı
- Ateş ve titreme
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Baş ağrısı
- Karında şişkinlik ve gaz
- Bulanık veya çift görme
- Uzuvlarda hareket kaybı
- Yutma güçlüğü
- Ciltte karıncalanma ve kaşıntı
Gıda zehirlenmesi yaşayan bireylere, bol sıvı ve sulu yiyecekler verilmesi önerilir. Çoğu durumda hastalık kendiliğinden geçerken, bazı bireyler serum ve diğer tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyabilir.
Gıda zehirlenmesini önlemek için yemek öncesi ellerin sık sık yıkanması, tırnak temizliğine dikkat edilmesi, ve yenilecek besinlerin iyice yıkanması gereklidir. Taze ürünlerin tercih edilmesi büyük önem taşır. Ayrıca içeceklerin temiz olmasına dikkat edilmesi de önerilmektedir.
NE OLMUŞTU?
Kocaeli’nin Körfez ilçesinde tavuk dönerden zehirlenen 648 kişi hastanelere başvurdu. Olayla ilgili olarak 2 kişi tutuklandı.
Körfez ilçesi Atatürk Caddesi’nde bulunan bir iş yerinden tavuk döner alan bazı kişilerde mide bulantısı ve kusma şikayetleri yaşandı. Zehirlenme belirtileri gösteren 648 kişi, Körfez Devlet Hastanesi, Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Dilovası Devlet Hastanesi’nde tedavi altına alındı. Yapılan müdahale sonrası hastalar taburcu edilirken, 2 kişinin durumu ağır olarak bildirildi.
