Son günlerde çöl tozunun Türkiye’yi etkilemesi bekleniyor. Bu durumun havanın kalitesini bozacağı ve özellikle solunum yolu hastalıklarının artışına yol açacağı konusunda endişeler gündeme geldi. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, çöl tozundan korunma yolları ve bu dönemde dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında önemli bilgiler paylaştı.
ÇÖL TOZU VE SAĞLIK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Akkoyunlu, her yıl belirli mevsimlerde güneyden kuzeye ya da kuzeyden güneye doğru taşınan çöl tozlarının, tarıma bereket sağlasa da insan sağlığını olumsuz etkilediğini belirtti. “Çöl tozları, organik ve inorganik maddelerin taşınmasıyla akciğerlerde birikerek enfeksiyon ve alerjik reaksiyonlara sebep olabiliyor. Bu tozlar, astım, KOAH ve alerjik hastalıkları olan bireylerde sağlık sorunlarını tetikleyebilir. Ayrıca solunum yollarına giren maddeler, hassas kişileri olumsuz etkileyebilir ve iyileşme sürecini zorlaştırabilir. Uzun vadede çöl tozları, akciğer dokusuna zarar vererek nefes almayı güçleştiren hastalıklara yol açabilir,” şeklinde konuştu.
TOZLARIN ZARARLARI VE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
İnorganik tozların akciğerlerde yoğun bir şekilde birikmesinin yalnızca astım ve KOAH hastalarını değil, sağlıklı bireyleri de etkileyebileceğini vurgulayan Akkoyunlu, “Özellikle çöl tozları yoğun şekilde solunduğunda akut alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu tozların solunması, akciğerlerde akut hastalıkları tetikleyebilir ve interstisyel akciğer hastalığı gibi daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Bu nedenle, çöl tozlarının yoğun olduğu dönemlerde dışarı çıkmak zorunda kalındığında maske takmak büyük önem taşır. Maske, havadaki tozların büyük bir kısmını tutarak akciğerlere ulaşmalarını engeller. Ayrıca, dışarıda uzun süre kalmak yerine mümkünse kısa süreli yürüyüşler yapmak ve fiziksel aktivitelerden kaçınmak gerekmektedir. Hareket etmek, daha fazla nefes almayı gerektirir ve bu da daha fazla tozun akciğerlere girmesine yol açar. Bu önlemler sağlığı korumak adına kritik bir rol oynamaktadır,” ifadelerini kullandı.
YAĞMURUN ETKİSİ
Prof. Dr. Akkoyunlu, çöl tozlarının ne kadar süre devam edeceğinin coğrafi hareketlilik ve hava koşulları ile doğrudan ilişkili olduğunu belirtti. “Bu tozlar genellikle 3-5 gün içinde hava kirliliği yaratır. Ancak bu süre zarfında yağmur yağarsa, tozlar yere inerek havadaki yoğunluğunu azaltır ve daha temiz bir hava solunur. Yağmur, tozları bir bakıma temizleyerek akciğerlerimizi korur. Fakat çöl tozu olan bu dönemde dışarıda bulunmak, özellikle astım ve KOAH gibi hastalar için ciddi riskler taşıyabilir. Bu nedenle hava raporlarını takip etmek ve çöl tozunun yoğun olduğu dönemlerde dışarı çıkmaktan kaçınmak ya da en azından maskesiz dışarı çıkmamak oldukça önemlidir. Özellikle bronşit gibi akciğer enfeksiyonlarına yatkınlığı olan kişilerin daha dikkatli olması, solunum problemlerinin önüne geçilmesine yardımcı olur,” diyerek uyarılarını tamamladı.
