Botulinum toksini olarak bilinen botoks uygulaması, medikal estetik alanında yaygın bir şekilde kullanılmasına rağmen fizik tedavi ve rehabilitasyon branşlarında da önemli bir rol oynamaktadır. Bu işlem, özellikle kas hastalıklarının tedavisinde etkili olduğuna dikkat çeken Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzm. Doç. Dr. Dilek Eker Büyükşireci, konuyla ilgili kıymetli bilgiler sunmaktadır.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Dilek Eker Büyükşireci, botulinum toksini uygulamalarının kullanım alanlarına ilişkin şu bilgileri verdi: “Serebral palsi, felç geçirmiş ve inmeye bağlı hastalarda sıklıkla görülen istemsiz kas kasılmalarını ortadan kaldırmak amacıyla bu tekniği uygulayabiliyoruz. İstemsiz kasılmaların giderilmesi, hastaların istemli hareket etmelerine olanak tanımaktadır. Ayrıca, nörolojik hastalıklar arasında yer alan migren tedavisinde, ilaçlara dirençli migren ağrılarında botoks enjeksiyonu tercih edilmektedir.”
Doç. Dr. Büyükşireci, botulinum toksini enjeksiyonunun halk arasında botoks olarak bilindiğini ifade ederek, “En yaygın kullanım alanı medikal estetik olarak görünse de, fiziksel tıp ve nöroloji alanında oldukça önemli bir yere sahiptir. Botulinum toksini, bir bakterinin ürettiği toksin olup laboratuvar ortamında elde edilen bir madde olarak sinir ve kas kavşağına enjeksiyon yoluyla uygulanmaktadır. Bu uygulama, kastaki hareketin geçici olarak felç olmasına neden olur ki bu bizim istediğimiz bir durumdur. Kas kasılma faaliyetinin kaybolduğu bu süre genellikle 3-6 ay kadar sürmektedir.” dedi.
Fizik tedavi hekimleri, botulinum toksinini özellikle serebral palsi gibi durumlarda istemsiz kasılmaları bloklamak için kullanmaktadır. Felçli hastalar için de benzer bir yaklaşım söz konusudur. İstem dışı kasılmaların ortadan kaldırılması, hastaların yürüyüş ve kol fonksiyonlarını düzeltmekte önemli bir katkı sağlamaktadır. Bunun yanında, migren tedavisinde ve aşırı terleme gibi durumlarda da botoks enjeksiyonu yapılabilmektedir. Özellikle felç ve serebral palsi hastalarında fazla tükürük salgısı nedeniyle oluşan tükürük akması sorununu aşmak için tükürük bezlerine uygulanabilmektedir.” şeklinde konuştu.
Doç. Dr. Büyükşireci, omurilik felci ve multiple skleroz (MS) gibi hastalıklarda istemsiz kas kasılmalarının tedavisinde de botulinum toksininden yararlanıldığını belirtti. Bu tür durumlarda kas kasılmalarını bloklamak, yürüyüş ve pozisyon alma gibi temel hareketleri engelleyen sorunları çözmek için etkili bir yöntem olarak kullanılmaktadır.
