Demir eksikliği, vücudun yeterli miktarda demir alımında yaşanan zorluklar veya bu besinin kullanılamaması sonucu gelişen yaygın bir sağlık sorunudur. Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Esra Demir, demir eksikliği ile anemi arasındaki farklara dikkat çekerek, bu durumun tedavilerine dair önemli bilgilere yer verdi. Demir eksikliğinin vücutta halsizlik, yorgunluk ve unutkanlık gibi sorunlara yol açabileceğini ifade eden Doç. Dr. Demir, özellikle kadınlar, vejetaryenler ve sindirim sistemi rahatsızlıkları olan kişilerin bu konuda daha fazla risk taşıdığını belirtti.
DEMİR EKSİKLİĞİ VE ANEMİ AYNI DEĞİLDİR
Doç. Dr. Esra Demir, demir eksikliğinin, kanda demir seviyelerinin normalin altında olması durumu olduğunu vurguladığı gibi, demir eksikliği anemisinin de söz konusu eksikliğe bağlı olarak kan değerlerinde düşüş yaşandığını ifade etti. Demir eksikliği yaşayan her bireyde anemi gelişmediğine dikkat çeken Demir, “Demir eksikliği yaşayan kişilerde halsizlik, yorgunluk, unutkanlık, hafıza sorunları ve konsantrasyon güçlüğü gibi belirtiler sıkça görülmektedir. Bu sebeple demirin öncelikle doğal yollarla gıdalardan alınmasını öneriyoruz” şeklinde konuştu.
HANGİ GIDALAR DEMİR AÇISINDAN ZENGİN?
Doç. Dr. Demir, demirin en zengin kaynakları arasında yeşil yapraklı sebzeler ve et ürünlerini gösterdi. Bazı bireylerin yeterli demir almadıklarını veya emilimle ilgili sorunlar yaşadıklarını belirten Demir, “Vejetaryen bireylerin diyetleri nedeniyle yeterli demir alımı gerçekleşmeyebilir. Ayrıca mide veya bağırsak problemleri olan kişilerde demir alımı normal olsa bile emilim sorunları nedeniyle de demir eksikliği gelişebilir ve bu durumlar için medikal tedavilere başvurulmalıdır” dedi.
TEDAVİ KİŞİYE ÖZEL OLMALIDIR
Demir eksikliği tedavisinde ağızdan alınan ilaçlar ile damar yoluyla verilen demir tedavilerinin kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Demir, “Demir takviyesinin dozu kişiden kişiye, yaşa ve cinsiyete göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, erkekler, kadınlar ve gebeler için normal kan değerleri farklılık arz etmektedir. Bu nedenle demir tedavisi, bireysel ihtiyaçlara göre düzenlenmelidir” ifadelerini kullandı.
FAZLA DEMİR ZARARLI OLABİLİR
Doç. Dr. Demir, gereğinden fazla demir alımının vücutta birikmelere yol açabileceğine ve özellikle karaciğerde biriken aşırı demirin ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğine dikkat çekti. “Kan değerleri bilinmeden ve doktor önerisi olmadan demir takviyesi almak tehlikelidir. Ağızdan alınan takviyelerde bu risk daha azdır; ancak damar yoluyla uygulanan demir tedavisinde doz aşımı ciddi sorunlara yol açabilir” uyarısında bulundu.
KADINLAR DÜZENLİ OLARAK KAN DEĞERLERİNİ KONTROL ETMELİ
Menopoz öncesi kadınların yılda en az bir kere demir seviyelerini ölçtürmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Demir, adet dönemlerinde kaybedilen demirin yerine konulmasının önemine dikkat çekti. “Hastalar, demir eksikliği tedavisine başladıktan bir ya da iki ay sonra kendilerini iyi hissettiklerinde tedaviyi yarıda bırakıyor. Oysa demir depoları tam olarak dolmadan tedavi sonlandırılmamalıdır. Aksi halde demir eksikliği hızlı bir şekilde tekrar edebilir” dedi.
MENAPOZ SONRASI VE ERKEKLERDE DEMİR EKSİKLİĞİ
Menopoz sonrası dönem veya erkek hastalarda demir eksikliğinin altında yatan farklı sağlık sorunlarının olabileceğini ifade eden Doç. Dr. Demir, “Bir vejetaryen olmayan bireyde demir eksikliği tespit edildiğinde mutlaka ileri tetkikler yapılmalıdır. Normal beslenen erkekler ve menopoz sonrası kadınlar için demir eksikliği beklenmeyen bir durumdur ve bu durum bağırsak ya da mide problemlerinin işareti olabilir” dedi.
DAMARDAN DEMİR TAKVİYESİ DİKKATLE YAPILMALIDIR
Ağızdan tablet kullanmayı tolere edemeyen hastalar ve gebelikte ciddi anemi durumlarında damar yoluyla demir tedavisinin tercih edildiğini belirten Doç. Dr. Demir, bu uygulamanın hastane ortamında gerçekleştirilmesi gerektiğini vurguladı. “Damar yoluyla verilen yüksek miktardaki demir, alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle hastaların hastane ortamında dikkatli bir şekilde izlenmesi son derece önemlidir” diyerek açıklamalarını tamamladı.
