Dünya genelinde nüfusun büyük bir kısmı, iyot, kalsiyum ve demir gibi hayati vitamin ve mineralleri yeterince alamıyor. The Lancet Global Health tarafından 185 ülkede gerçekleştirilen araştırmalar, dünya nüfusunun yüzde 67’sinin bu kritik besin öğelerini eksik aldığını ve bu durumun sağlık sorunlarına yol açtığını ortaya koydu. Bütünleyici Sağlık ve Fonksiyonel Beslenme Uzmanı Melike Serengil Özçelik, vitamin ve mineral eksikliklerinin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini ele aldı…
The Lancet Global Health’in gerçekleştirdiği araştırmaya göre, dünya genelinde yüzde 67’lik bir oran, iyot, kalsiyum, demir gibi önemli vitamin ve minerallerin eksikliğini yaşıyor. Vitamin eksiklikleri, bağışıklık sisteminin zayıflaması, yorgunluk, odaklanma sorunları ve kronik hastalıklar gibi pek çok sağlık problemine zemin hazırlayabiliyor. Uzman Melike Serengil Özçelik, vitamin ve mineral yetersizliklerinin nedenlerini ve belirtilerini gündeme getirerek, bu durumların sağlık üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
“GÜNÜMÜZDE YORGUNLUK, ODAKLANMA PROBLEMLERİ ARTTI”
Amerika’da sağlık alanında çalışmalar yürüten Melike Serengil Özçelik, “Günümüz insanı yorgunluk, bağışıklık düşüklüğü, odaklanma problemi ve çeşitli kronik rahatsızlıklarla başa çıkmaya çalışırken, sık karşılaşılan bu belirtilerin altında vitamin ve mineral eksiklikleri yer alabilir. Eskiden insanlar, doğadan gelen doğal ve katkısız gıdalarla beslenirken, modern zamanlarda bu durum büyük oranda değişti” ifadelerini kullandı.
KİMYASAL GÜBRE KULLANIMININ ZARARI
Everglades Üniversitesi’nde ‘Halk Sağlığı ve Fonksiyonel Beslenme’ yüksek lisans eğitimi gören Özçelik, günümüzde milyonlarca kişinin bilinçsizce vitamin ve mineral eksikliği yaşadığını belirtti. Bunun başlıca nedenlerinden birinin, modern tarım uygulamalarıyla topraklardaki besin değerlerinin azalması olduğunu ifade eden Özçelik, “Yoğun pestisit ve kimyasal gübre kullanımı, besinlerde bulunan vitamin ve mineral oranını önemli ölçüde düşürdü” dedi.
“MODERN TARIM TOPRAKLARDAKİ MİNERALLER AZALTTI”
Özçelik, modern tarım tekniklerinin topraklardaki mineral oranlarını azalttığını belirterek, “American College of Nutrition Dergisi’nde yayımlanan bir araştırmaya göre, 1950-2000 yılları arasında topraklarda bulunan protein, kalsiyum, demir, B2 vitamini ve C vitamini oranları sırasıyla yüzde 6, yüzde 16, yüzde 15, yüzde 38 ve yüzde 15 azaldı. Bu veriler, sebze ve meyvelerin besin değerinin geçmişe kıyasla çok daha düşük olduğunu göstermektedir” şeklinde konuştu.
“VÜCUTTA BESİNLERİN EMİLİMİNİ YÖNETEN YÜZLERCE TRİLYON MİKROORGANİZMA VAR”
İşlenmiş gıdaların yaygınlaşmasının da eksikliklerde etkili olduğunu vurgulayan Özçelik, “Fast food, ambalajlı gıdalar ve şekerli içecekler, vücudun temel besin ihtiyaçlarını karşılamadığı gibi, besinlerin emiliminde de aksaklıklara yol açıyor. Ayrıca bağırsak sağlığının bozulması, mide asidi yetersizliği ve sindirim enzimlerinin eksikliği gibi durumlar da durumu daha da kötüleştiriyor. Fonksiyonel beslenme yaklaşımı burada, sadece ne yediğimizin değil, vücudumuzun besinleri nasıl kullandığının da önemli olduğunu gösteriyor. Besinlerin emilimini ve kullanılmasını yöneten yüzlerce trilyon mikroorganizma bulunuyor” dedi.
“HIZLI VE STRESLİ TEMPO BESİN EMİLİMİNİ ENGELLEYEBİLİR”
Özçelik, “Bağırsak florasının dengesizliği, B12 vitamini ve demir gibi hayati besinlerin emilimini engelleyebilir. Modern yaşamın stresi, bu durumu daha da kötü hale getirebilir; çünkü kronik stres, magnezyum, B ve C vitamini gibi besin kaynaklarının hızla tükenmesine yol açar. Uzmanlar, günde en az 7-9 porsiyon sebze ve meyve tüketimini önerse de, çoğu kişi bu hedefe ulaşma konusunda sıkıntı yaşıyor. Bu nedenle, sadece ne yediğimize değil, aynı zamanda bu besinlerin vücutta nasıl işlendiğine ve yaşam tarzımıza da dikkat etmeliyiz” ifadeleriyle konuyu özetledi.
“VİTAMİN VE MİNERAL EKSİKLİKLERİNİ DOĞAL GIDALARDAN KARŞILAMAYA ÇALIŞIN”
Özçelik, “Yeterli vitamin ve mineral alımı sağlıklı bir yaşam için kritik öneme sahiptir. Ancak günümüzde besinlerin yetersiz içeriği, yoğun yaşam temposu ve çevresel faktörler nedeniyle takviye kullanımı kaçınılmaz hale gelebiliyor. Takviye ürünleri seçerken dikkatli olmak son derece derece önemlidir; çünkü farklı metabolizmalar, sağlık geçmişleri ve ihtiyaçlar söz konusu olduğundan, tavsiyelere göre hareket etmek sağlığa zarar verebilir. Takviye seçiminin bir uzman tarafından yapılmasının gerekliliğini belirtilmelidir” dedi.
(DHA)
